3 manieren om de motivatie van flexwerkers te verhogen

Zelfstandige ondernemers zijn gelukkig, en uitzendkrachten minder. Dit blijkt uit gegevens van het CBS en TNO. Waardoor zijn ze minder gelukkig, en nog belangrijker: wat kunnen werkgevers doen om flexwerkers te motiveren?

Zelfstandige ondernemers zijn gelukkig. Dat concludeert de Enquête over Arbeid en Arbeidsomstandigheden van TNO en het CBS. Uitzendkrachten zijn, met 66% werktevredenheid, het minst dol op hun baan. Dit uit zich in een hoog verloop en een lagere productiviteit.

Drie psychologische basisbehoeften
Zelfstandige ondernemers met personeel zijn met 81% het meest tevreden met hun werk. Dit is niet voor niets. Ondernemers hebben een grote mate van vrijheid. Ze kiezen bewust een vakgebied waar ze achter staan, en daarmee bewandelen ze vrijwillig het onzekere pad. Ze zijn intrinsiek gemotiveerd en zien hun werkzaamheden niet als ‘werk.’ Wetenschappers Deci & Ryan benoemden het al eerder in hun theorie over motivatie: om intrinsiek gemotiveerd te raken, is autonomie, competentie en sociale verbondenheid belangrijk. Met andere woorden: waardering, feedback, genoeg uitdaging, mogelijkheden om jezelf te ontwikkelen en vrijheid om eigen keuzes te maken.

Behoefte aan zekerheid grootste drijfveer
Flexwerkers en uitzendkrachten bungelen onderaan de tevredenheidsladder. Er bestaat wel een tweedeling in deze laatste groep: enerzijds de uitzendkrachten die bewust ‘flexibel’ zijn. Denk aan studenten met een bijbaan. Zij zijn net zo tevreden als vaste werknemers, omdat ze niet op zoek zijn naar baanzekerheid of waardering van een tijdelijke leidinggevende. Anderzijds heb je de uitzendkrachten die een uitzendbaan hebben omdat ze geen vaste baan kúnnen krijgen. Wellicht zien zij een uitzendbaan als opstap naar een vaste baan en worden ze keer op keer teleurgesteld. Vooral binnen deze laatste groep heerst er ontevredenheid, omdat hun behoefte aan zekerheid erg groot is. [1]

Minder motivatie en hoog verloop
Ongeveer een derde van de arbeidscontracten in Nederland is momenteel flexibel. Om flexwerkers ook optimaal inzetbaar te houden vereist dit visie op goed werkgeverschap voor flexkrachten, aldus Stichting Arbo Flexbranche. [2] Ook indien er geen vaste baan binnen handbereik ligt, is het belangrijk om de flexwerker te motiveren. Frustraties door een gebrek aan vast werk kunnen er namelijk toe leiden dat uitzendkrachten minder betrokken zijn, niet lang blijven en minder goed presteren. Nog niet gesproken over bedrijfsongevallen die bij uitzendkrachten blijkbaar twee keer zo vaak voorkomen als bij vaste werknemers. [3]

Drie tips voor meer motivatie
Hoe verbeter je de motivatie van flexkrachten? Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid van de inlener, uitzendorganisatie én de uitzendkracht, maar het meest effectief als de uitzendkracht zélf regie neemt. Dit is niet anders dan bij een vast dienstverband. Uitzendorganisatie en inlener moeten dit proces aanmoedigen en ondersteunen.

Tip 1: Gun de flexwerker autonomie. Begeleid ze in het stellen van langetermijndoelen. Laat ze hierin zo veel mogelijk eigen verantwoordelijkheid nemen door ze keuzevrijheid te geven en een eigen koers te laten bepalen. Dit geldt voor de intercedent die de uitzendkracht gaat plaatsen, en de inlener die de kracht aan het werk zet. Dit kan bijvoorbeeld gaan om de keuze voor een nieuwe plaatsing, de benodigde bijscholing en werktijden.

Tip 2: Zorg dat de flexwerker zich welkom voelt. In een ideale situatie wordt er geen onderscheid gemaakt in de benadering van flexkrachten en vaste medewerkers. Dit bevordert het goede contact tussen flexkracht en leidinggevende en zijn of haar collega’s. Een flexwerker zal zich thuis voelen in een organisatie waar geen onderscheid wordt gemaakt.

Tip 3: Laat de flexwerker werken aan zijn/haar competentie. Beperk je hierbij niet alleen tot aan werk gerelateerde bijscholing. Mentale en fysieke fitheid hebben een bewezen positief effect op motivatie, productiviteit en ziekteverzuim. Flexwerkers die goed kunnen omgaan met stress, uitgerust zijn, goede sociale vaardigheden hebben en lichamelijk gezond zijn, hebben zin om die extra stap te zetten en zijn loyaler. Door ze controle te geven over hun eigen mentale en fysieke gezondheid, zullen ze ook meer regie nemen in hun werksituatie. Hier hebben ze op persoonlijk gebied, maar ook in hun toekomstige loopbaan profijt van.

[1] CBS;TNO, 2017. [2] Stichting Arbo Flexbranche , 2017. [3] NCRV, 2017