Ervaar jij imposter syndroom op het werk?

Fake it ‘till you make it. Deze leus heb je vast vaker gehoord, en misschien zelfs vaker toegepast tijdens je werk. Weet je iets niet zeker? Bluf je er dan toch doorheen. De kans is groot dat je namelijk te veel zelftwijfel hebt. Hoe vaker je je over die zelftwijfel heen zet, hoe groter de kans is dat je meer in jezelf gaat geloven. Alles loopt immers op rolletjes.

Maar wat als dat zelfvertrouwen niet groeit, terwijl je je gevoelsmatig wel door je werk blijft “faken”? Dan heb je niet alleen de zelftwijfel, maar je begint jezelf ook nog als een fraudeur of oplichter te voelen. Je weet helemaal niet waar je het over hebt, en het zal niet lang meer duren voordat je door de mand valt. Collega’s komen erachter dat je al maanden, misschien zelfs jaren, de hele boel gewoon aan het bedriegen bent. Het is slechts een kwestie van tijd, het noodlot hangt als een donkere wolk boven je hoofd.

Je bent geen oplichter

Klinkt dat herkenbaar? Dan lijd je waarschijnlijk aan het bekende ‘imposter syndroom’ (oplichterssyndroom). Als dat het geval is, dan willen we je als eerste deze geruststelling geven: je bent geen oplichter! Af en toe aan jezelf twijfelen is heel normaal. Hopelijk verlaagt dat de druk alvast wat. Maar waar komt dit gevoel vandaan? En nog belangrijker, hoe ga je hiermee om?

Harder werken of werk vermijden

De term is in de jaren ’70 uit de psychologie gekomen. Iemand die aan imposter syndroom lijdt, vindt zijn of haar successen onverdiend zijn. Het gevaar bestaat dat deze persoon vanuit dit gevoel gaat overcompenseren. De persoon gaat harder werken, om maar niet door de mand te hoeven vallen. Dit leidt tot zorgen, en kan zelfs tot een burn-out leiden.

Maar het tegenovergestelde effect is ook een mogelijkheid: juist minder hard werken. Uitdagingen worden al snel te groot. Iemand kan zichzelf totaal niet capabel achten om bepaalde taken te volbrengen, die eigenlijk wel bij de functie passen. Zo haalt de werknemer uit angst niet het maximale uit zichzelf. Doodzonde natuurlijk. En daarnaast ook helemaal niet nodig.

Het komt vaker voor dan je denkt

Hoewel het imposter syndroom het meest voorkomt bij succesvolle vrouwen, kan iedereen er last van krijgen. Herken jij jezelf in deze blog? Dat is niet erg, je weet nu waar dit gevoel vandaan komt, en dat je echt niet de enige bent! Ga dus vanaf nu tegen dat stemmetje in dat zegt dat je een oplichter bent. In een prettige omgeving kun je dit ook bespreekbaar maken. Een steuntje in de rug van een collega kan al wonderen verrichten.

Zet daarnaast eens al je competenties op een rij. Schrijf het ook daadwerkelijk op, zodat je te allen tijde hiernaar terug kunt grijpen. Laat het indien nodig aan een collega zien. Staat jouw imposter syndroom het schrijven van competenties in de weg? Een alternatief is om een complimentenboekje bij te houden.