Dit is waarom meer mensen minder vlees eten

Ongeveer een derde van de Nederlanders is in het afgelopen jaar minder vlees gaan eten, blijkt uit onderzoek van NUpanel. Hoe komt dat?

Uit onderzoek van NUpanel, een samenwerking tussen NU.nl en Hettestpanel.nl, blijkt dat 31 procent van de Nederlanders het afgelopen jaar minder vlees is gaan eten.

In eerste instantie werd vanwege een onjuiste analyse van de cijfers gemeld dat 41 procent van de mensen minder vlees was gaan eten. Het nieuwsartikel is daarom aangepast.

Dierenwelzijn wordt als voornaamste reden genoemd om te minderen. Gezondheid en het milieu zijn ook belangrijke redenen om vlees links te laten liggen.

Leren om minder vlees te eten

Voedingscoach en diëtist Jonathan Klaassen herkent dit beeld vanuit zijn praktijk. Een kwart van zijn cliënten wil leren minder vlees te eten. Dat percentage ligt een stuk hoger dan een paar jaar geleden, vertelt hij.

Dat komt volgens hem vooral doordat mensen de laatste twee jaar steeds bewuster zijn geworden van de effecten van de vleesindustrie op het dierenwelzijn, de gezondheid en het milieu. Klaassen: “Hierdoor voelen zij zich niet meer goed bij het eten van vlees.”

De grootste groep wil vlees niet helemaal afzweren, vertelt de voedingscoach. Deze mensen willen flexitariër worden. Ze eten bijvoorbeeld doordeweeks vegetarisch, maar kunnen in het weekend wat losser zijn. “Ik zie al jaren dat mensen bewuster worden, maar ik merk echt dat dit de laatste twee jaar een spurt heeft gemaakt.”

Meer alternatieven in de supermarkt

Esther Haanschoten heeft er als voedseltrendwatcher haar werk van gemaakt om trends op het gebied van eten op te merken en te observeren. Ook zij ziet dat steeds meer mensen minder vlees eten. “En ik denk dat dit zich alleen maar verder gaat ontwikkelen.”

Volgens Haanschoten komt dit doordat er de afgelopen jaren steeds meer aandacht is gekomen voor het minder of helemaal niet meer eten van vlees. Zo zorgt de Nationale Week Zonder Vlees er ieder voorjaar volgens haar voor dat mensen zich meer bewust worden van het eten van vlees en dierlijke producten. Mensen kunnen ook vegetarische of veganistische gerechten proeven tijdens de Vegetarische Restaurantweek.

Ook liggen er volgens haar steeds meer alternatieven in de supermarkt. Daardoor is het ten opzichte van een aantal jaar geleden makkelijker om af en toe of zelfs helemaal geen vlees meer te eten. “Denk bijvoorbeeld aan Kipstuckjes van de Vegetarische Slager, maar ook aan zeewierburgers, tofu en tempé.”

Geitenwollensokkenimago is verdwenen

Het onderzoek van NUpanel laat zien dat 13 procent van de Nederlanders het assortiment van vleesvervangers inderdaad beter vindt worden. 26 procent vindt die wel te duur. 37 procent eet ze liever helemaal niet: zij vinden de vleesvervangers niet lekker.

Volgens Haanschoten is het geitenwollensokkenimago van vegetariërs en veganisten helemaal verdwenen. Dat is wat Roel Hermans, expert voeding en gedrag van het Voedingscentrum, ook ziet. “De norm wat betreft vlees eten is aan het veranderen. Daarnaast is er steeds meer aandacht voor plantaardige alternatieven.”

Dit is volgens hem vooral het geval bij mensen met een hogere opleiding. En zo’n veranderde norm kan er volgens hem op den duur inderdaad toe leiden dat er minder vlees wordt gegeten. “Wat anderen vinden en doen, bepaalt in sterke mate wat en hoeveel we eten.”

De hoeveelheid vlees per jaar blijft stabiel

Maar zo ver is het volgens Hermans nog niet. Door de berichtgeving over alternatieven voor vlees en de effecten van vlees op de gezondheid en het milieu kan volgens hem de illusie ontstaan dat mensen hun gedrag ook daadwerkelijk aan het veranderen zijn, maar dat laten de cijfers volgens hem nog niet zien. “Met name laagopgeleide mannen eten nog steeds veel vlees.”

Volgens Hermans corresponderen de resultaten van het onderzoek van NUpanel niet met in december gepubliceerde onderzoeken van Wageningen Universiteit en het RIVM. Uit onderzoek van Wageningen Universiteit blijkt namelijk dat de hoeveelheid vlees die wordt gegeten al een paar jaar stabiel blijft. Het onderzoek van het RIVM liet wel een lichte daling in het aantal kilo’s vlees per persoon per jaar zien.

De gedragsexpert heeft wel een verklaring voor de uiteenlopende onderzoeksresultaten. Mensen zijn volgens hem namelijk niet zo goed in zelfrapportage. “Door gedragsonderzoek weten we dat er een kloof kan bestaan tussen wat mensen zeggen – en misschien ook wel echt denken – en wat ze daadwerkelijk doen. Zeker op het gebied van eten, wanneer het gaat over impulsen en gewoontes.”

Dierenwelzijn en milieu motieven voor minder vlees eten

Ook Floris de Graad van de Nederlandse Vegetariërsbond is verrast door de cijfers van NUpanel. “Wijzelf gaan eigenlijk altijd uit van lagere cijfers. Maar wij zien hetzelfde: steeds meer mensen eten minder vlees. Dat is een langjarige trend.”

Uit eigen onderzoek van de Vegetariërsbond blijkt dat mensen vlees vooral links laten liggen voor het milieu en dierenwelzijn. “Het ene jaar wordt dierenwelzijn aangegeven als belangrijkste reden en het andere jaar milieu. Dat is een beetje stuivertje wisselen.”

De Graad erkent dat meer mensen minder vlees eten, maar stelt ook dat het aantal geconsumeerde kilo’s vlees niet of nauwelijks afgenomen. Dat blijkt ook uit de onderzoeken van Wageningen Universiteit en het RIVM. “Maar hoe dat zich tot elkaar verhoudt, is voor ons ook een open vraag.”

Aan het onderzoek hebben 1500 mensen deelgenomen. De resultaten zijn representatief voor heel Nederland en gewogen op geslacht, leeftijd, opleidingsniveau en regio.

Bron: NU.nl

Gebied(en):

• Voeding
• Ambitie

Bron: Het Tsuru Team