Eet jezelf oud met dit nieuwe dieet (of gebruik gewoon je gezonde verstand)

Kanker, diabetes en hart- en vaatziekten voorkomen en zelfs genezen door gezond te eten? In zijn boek Het langlevendieet, dat volgende week in Nederland verschijnt, beweert wetenschapper Valter Longo dat het kan. Voedingswetenschapper Liesbeth Smit is kritisch.

De Italiaans-Amerikaanse verouderingsspecialist Valter Longo doet al ruim dertig jaar onderzoek naar gezond oud worden. Hij bestudeert de verbanden tussen voeding en de genen die cellen aansturen. In Het langlevendieet heeft hij alles wat hij heeft geleerd samengebracht en vertaald naar een ‘eenvoudig’ programma dat iedereen zou moeten kunnen naleven. Wie zijn dagelijkse voedingsschema’s volgt en dat periodiek (twee tot twaalf keer per jaar) combineert met zijn vasten-nabootsend dieet (VND, of in het Engels Fasting-Mimicking Diet), zou langer jeugdig en gezond blijven. De biologische verouderingsklok wordt als het ware teruggedraaid, zo zegt hij.

De belangrijkste uitgangspunten van Het langlevendieet op een rij:

1. Eet overwegend veganistisch, maar wel twee tot drie porties vis per week.

2. Houd je eitwitinname laag, maar toereikend. 0,7 à 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag zou genoeg moeten zijn. Een hoge eiwitconsumptie zou een grote risicofactor zijn voor diabetes.

3. Eet zo veel mogelijk goede (onverzadigde) vetten en complexe koolhydraten uit bijvoorbeeld volkorenproducten, peulvruchten en groenten, en zo weinig mogelijk slechte vetten en suikers.

4. Slik elke drie dagen een supplement van multivitaminen en -mineralen en een omega-3-visoliecapsule om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen.

5. Eet – als je overgewicht hebt – twee maaltijden per dag, plus een gezond tussendoortje.

6. Eet binnen een tijdsbestek van elf tot twaalf uur per dag, zodat je twaalf à dertien uur per dag aaneengesloten ‘vast’.

7. Houd twee tot vier keer per jaar een vijfdaags vasten-nabootsend dieet (als je jonger dan 65 bent).

In het boek haalt Longo studies aan die de werkzaamheid van het dieet aantonen bij het voorkomen en behandelen van verschillende ziekten. Zo zou het langlevendieet het ontstaan van kanker, diabetes type 2, obesitas, hart- en vaatziekten, dementie, ontstekingsziekten en auto-immuunziekten kunnen voorkomen en ook kunnen helpen bij het bestrijden ervan. In onderzoek op muizen bleek alleen het VND bijvoorbeeld net zo effectief tegen kanker als chemotherapie.

Dat zijn nogal boude beweringen, en Longo is de eerste om te benadrukken dat zijn adviezen niet gebruikt moeten worden voor zelfbehandeling. Maar dat gezond eten helpt om gezonder te zíjn (en als gevolg daarvan waarschijnlijk langer te leven), kan iedereen bedenken. Daar hoef je geen wetenschapper voor te zijn. Dat voeding een rol speelt bij de behandeling van ziekten en aandoeningen, schrijft ook het Voedingscentrum op zijn website. “Een gezond voedingspatroon verkleint de kans op ziekten”, zo valt er verder te lezen. “Voeding kan een ziekte voorkomen of uitstellen. Een gezonde voeding verkleint bijvoorbeeld de kans op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, kanker en osteoporose.”

Red flags

Toch is voedingswetenschapper en auteur van het boek Eet als een expert Liesbeth Smit kritisch op het dieet. “Ik vind het heel interessant dat dit verkoopt”, zegt ze. “Het boek is eigenlijk een soort biografie van meneer Longo, waarin hij zijn eigen ervaringen anekdotisch opvoert als bewijs.” Longo wekt in zijn boek weliswaar de indruk dat alles wat hij beweert wetenschappelijk onderbouwd is, maar volgens Smit is dat niet het geval. “Hij maakt gebruik van muizenstudies en biochemische theorieën, dat zijn geen goede wetenschappelijke methodes voor een onderbouwde conclusie. Hij is zelf wetenschapper, hij zou beter moeten weten dan te gaan cherry-picken in de onderzoeken die aansluiten bij zijn theorie. Als je goed zoekt, kun je elke theorie wel onderbouwen met wetenschap.”

Ze is ook gealarmeerd door het feit dat hij zijn eigen producten verkoopt. “Hartstikke duur ook nog eens, en die zou je dan je rest van je leven moeten gebruiken. Voor mij zijn dat allemaal red flags. Die anekdotes, die muizenstudies en die petrischaaltjes, het feit dat hij er producten mee verkoopt. Het is een vaag verhaal.” (Overigens zegt Longo zelf de opbrengsten van zijn boeken en producten te gebruiken voor zijn onderzoeken.)

Aan de andere kant is het uiteindelijke advies van Longo ook weer geen onzin. Alleen: het is niets nieuws. “Het dieet wat hij voorschrijft komt grotendeels overeen met wat internationale gezondheidsinstanties al zeventig jaar adviseren: eet voldoende groente, fruit, volkoren granen, peulvruchten, noten, af en toe vis en weinig vlees, verzadigd vet en suikers. Dat weten we allang.”

Dat het boek, dat eerder al in het Engels en in het Italiaans verscheen, desondanks een internationale bestseller is, verwondert haar. “Kennelijk spreekt het aan. Dat anekdotische om het smeuïg te maken, die moeilijke wetenschappelijke termen die voor veel mensen te hoog gegrepen zijn. Het lijkt heel wat. Maar Longo is geen voedingswetenschapper, hij heeft biochemie gestudeerd. Dat is een hele andere tak van wetenschap. Waarom zou je voedingsadvies aannemen van iemand die geen opleiding in voeding heeft gedaan? Het is een autobiografisch boek van een wetenschapper die zijn eigen onderzoek aanprijst, maar of zijn dieet nou echt zo goed is, dat weten we niet.”

Honderd manieren

Wat we wel weten is dat veel chronische ziektes te voorkomen zijn met een gezonde leefstijl. In het geval van diabetes type 2 tot wel 90 procent van alle gevallen, zegt Smit. “Als je eet volgens de richtlijnen en meer groente en fruit en geen snoep, koek en gebak eet, niet rookt, geen alcohol drinkt en voldoende beweegt, leef je langer en gezonder. Zo simpel is het. Het probleem is dat niemand het doet. Mensen houden extreme diëten niet vol. 95 procent stopt ermee en dan komen de kilo’s er weer aan en het ongezonde eetparoon weer terug.”

Het langlevendieet lijkt Smit lastig vol te houden. “Het is vrij strikt en niet heel realistisch, omdat veel mensen regelmatig vasten niet volhouden en je ook zijn producten niet de rest van je leven gaat kopen. Wat je eigenlijk wil is een leefstijlverandering met kleine stapjes die voor jou vol te houden zijn. Er zijn wel honderd manieren om gezond te eten. Een mediterraans dieet is heel gezond, maar hoe Japanners eten ook. Het is maar net wat bij je past.”

En vooruit, een boek als dat van Valter Longo kan helpen om dat duwtje in de goede richting te geven. “Het kan tijdelijk inspirerend werken. Om kleine stapjes te maken naar een gezonder eetpatroon, of voedingsmiddelen te ontdekken die je eerder nooit at. Als je het dieet opvolgt zal je wellicht een wat gezonder eetpatroon krijgen, maar daarvoor hóéf je het boek dus niet te lezen.”

Bron: RTL Nieuws

Gebied(en):

• Voeding
• Persoonlijkheid

Bron: Het Tsuru Team