Gezond leven omdat de baas het wil? 'Werkgever mag alleen verleiden'
Mag je baas je aanspreken op je ongezonde leefstijl, als je bijvoorbeeld rookt, drinkt, of iets te zwaar bent? Of moet het blijven bij het vrijblijvend aanbieden van een sportschoolabonnement of hulp bij stoppen met roken? Werkgevers en werknemers zijn het niet eens.
De voordelen van een gezonde leefstijl zijn duidelijk. Gezond leven, betekent langer leven. Dat klinkt voor de hand liggend, maar voor het eerst is in Nederland onderzocht wat het effect is van een gezonde levensstijl op de levensverwachting.
45 jaar en ouder
Rotterdamse onderzoekers publiceerden er maandag over in PLOS Medicine. Sinds 1989 volgen zij duizenden Rotterdammers van 45 jaar en ouder. De mensen die niet roken, niet te zwaar zijn en een gezonde bloeddruk hebben leven gemiddeld zes jaar langer. Mensen die dat wel doen worden eerder ziek en blijven dat langer.
Wie is er verantwoordelijk voor die gezonde levensstijl? De overheid, door bijvoorbeeld roken en drinken duurder te maken? Je werkgever misschien, die jou kan manen meer te bewegen? Of blijft het een individuele verantwoordelijkheid?
Niet dwingen, slechts verleiden
Meer dan de helft van de werkgevers ziet in een peiling van Visma Raet een rol voor zichzelf weggelegd bij het gezond houden van het personeel, 57 procent om precies te zijn.
“Maar alleen als je leefstijl daadwerkelijk invloed heeft op je werkzaamheden mag een werkgever er dwingend iets over zeggen. Verder mag je alleen mensen verleiden om tot een gezonde levensstijl over te gaan”, zegt lector Arbeid en Gezondheid Yvonne Heerkens van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
Een agent moet bijvoorbeeld een fitheidstest afleggen, om te bepalen of hij op straat kan werken. Piloten worden ook gekeurd. “Maar als je achter een bureau zit kan dat niet”, aldus Heerkens, die niet betrokken is bij de hierboven genoemde onderzoeken.
“Je kunt niet zeggen: ‘hier heb je een fitnessabonnement’ en het is klaar.”
Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid deed een paar jaar terug uitgebreid onderzoek naar wat een werkgever kan en mag eisen van zijn of haar personeel. In beginsel dus niets, tenzij de veiligheid in het geding komt of de werknemer daar zelf om vraagt.
Liever niet bemoeien
Dat gebeurt niet overal. Het personeel zit eigenlijk helemaal niet te wachten op de bemoeizucht van de baas. Als het gaat om roken en drinken vindt 91 procent dat volledig zijn of haar eigen verantwoordelijkheid. Bij overgewicht wil 86 procent liever niet dat de werkgever zich met hen bemoeit.
Heerkens vindt het in principe positief dat werkgevers verantwoordelijkheid willen nemen. “Maar je kunt niet zeggen: ‘hier heb je een fitnessabonnement’ en het is klaar. Als de roostering niet klopt, of als het werk heel stressvol is, is dat in eerste instantie iets om aan te pakken.”
Koffie-automaat alleen beneden
Roken op de werkvloer is bij wet verboden, maar wat kun je als werkgever verder doen om je personeel te verleiden gezonder te leven? Bedrijven bieden bijvoorbeeld een sportabonnement aan, of ze installeren zit-stabureaus. Maar denk ook aan regelingen waarmee je goedkoop aan een goede fiets kunt komen.
Maar het kan ook haast ongemerkt. Heerkens: “Je kunt de printer op strategische plekken neerzetten. Of niet meer een koffie-automaat op iedere verdieping, maar alleen beneden. Dan dwing je mensen af en toe te wandelen.”
Bron: RTL Z
Gebied(en):
- Beweging
- Ambitie
Bron: Het Tsuru Team
