Last van stress? Neem je smartphone eens niet mee naar het toilet

Wie intensief sport, weet hoe belangrijk het is om het lichaam te laten herstellen. Geen spier in je lijf wordt er blij van als je twee dagen op rij een marathon rent. Voor je brein geldt eigenlijk precies hetzelfde, zegt psycholoog Léons Becksén.

Fysiek fit, mentaal moe

“Het brein heeft een verwerkingscapaciteit. Die werkt het beste als er een balans is tussen inspanning en herstel. Als dat uit balans raakt, ontwikkel je klachten.” Klachten die veel werkenden wel zullen herkennen. Bij zichzelf, danwel bij collega’s. Van stressvlekken in de hals of moeite met concentratie, tot maandenlang thuiszitten met een burn-out.

De oorzaak ligt volgens Léons Becksén in ons werk. Vroeger stonden we met het verstand op nul te bikkelen op het land of in de fabriek. In een paar decennia zijn we massaal verhuisd naar kantoortuinen, waar we misschien fysiek niet moe worden, maar mentaal wel. “We zijn ons niet bewust wat het produceren en verwerken van informatie vraagt van ons brein”, legt ze uit.

Overal prikkels

Nu was dat tot een paar jaar geleden nooit een heel groot probleem. Als we in de trein zaten, pauze hadden, een sigaretje rookten of gewoon even naar het toilet gingen, kreeg het brein de tijd om even uit te rusten.

Maar die hersteltijd kennen we nauwelijks meer, omdat we bij veel van die rustmomentjes de smartphone uit de broekzak halen. “Je brein is nog steeds aan het werk. Al die prikkels moeten verwerkt worden.”

“Vroeger als je op de bus stond te wachten had je twintig minuten niets te doen. Je stond maar wat te staan. Je verveelde je dan, maar was wel ontfocust. Nu gaat iedereen informatie opzoeken, lezen, kijken, appen.”

Leg de smartphone eens weg

Ze adviseert dan ook om de smartphone eens links te laten liggen op dode momenten. Wat je wel moet doen? “Turen, dagdromen, je blik op één punt zetten…”

Het hoeven niet per se meditatieoefeningen te zijn om je hoofd even om adem te laten komen. Het kan gewoon als je op het toilet zit, de hond uitlaat, kroelt met de cavia of bij de koffieautomaat staat. “Koester die momenten”, adviseert ze.

24-uurseconomie

Het is overigens niet alleen de smartphone die ons brein laat overlopen. Ook de maatschappij vraagt meer van onze mentale gesteldheid. “We leven in een 24-uurseconomie. Er is geen plek meer voor kneuzen in de samenleving. We moeten meer geven en hebben minder tijd om te herstellen”, aldus Léons Becksén.

Als voorbeeld geeft ze het werken in eigen tijd, om net dat beetje extra inzet te tonen bij de baas. Overigens werkt de indeling van een kantoortuin vaak ook niet mee. Ons brein kan daar vaak niet geconcentreerd genoeg werken.

Kantoortuin

Daar sluit psycholoog Carin Prins, gespecialiseerd in stress bij werknemers, zich bij aan. “De een is prikkelgevoeliger dan de ander.” Die prikkels kunnen zorgen voor stress.

Tafeltennistafel

Werkplekken op een speelse manier inrichten dan maar, zoals Google doet? “Daar heb ik een allergie voor”, zegt Léons Becksén. Tafeltennistafels op kantoor zijn bedoeld als ontspanning, ‘maar het stuiteren van die bal is zo’n irritant geluid. Mensen die blijven werken hebben er last van’.

“Ik denk niet dat de oplossing zit in dat soort gadgets.” Léons Becksén ziet meer in een kantoortuin met plekken waar werknemers zich terug kunnen trekken.

Breinvriendelijk werken: vijf tips van de psycholoog

1. Gun je brein herstelmomenten. Doe dat zonder technologie. Dus even geen smartphone, mail en Facebook.
2. Maak afspraken over onderlinge communicatie met collega’s. Na een bepaald tijdstip geen werkmail en -appjes meer.
3. Hou je daar zelf ook aan. Want als jij je er niet aan houdt, dan hoeven collega’s zich er ook niet aan te houden.
4. Stilte op het werk. Dus iedereen het geluid van zijn telefoon en computer uit.
5. Mobiel bellen alleen doen buiten de kantoortuin.