Moet je altijd bereikbaar zijn voor je werk? Die druk leg je vooral jezelf op

Erna de Vries is arbeidspsycholoog en coach. ,,Hoe vaak het gebeurt, is afhankelijk van de cultuur van de organisatie. Er zijn organisaties waar het een echte regel is dat je altijd bereikbaar bent, dit zijn vaak de wat hardere, zakelijke organisaties. Je hebt ook bedrijven waar het niet de regel is, maar waar wel gebruik gemaakt wordt van een WhatsAppgroep met collega’s. Het wordt dan niet altijd geaccepteerd als je zo’n groep op stil zet.”

Deze continue bereikbaarheid veroorzaakt veel stress bij werknemers. De Vries: ,,Dat geldt overigens niet alleen voor bereikbaarheid in relatie met je werk. We moeten tegenwoordig sowieso altijd bereikbaar zijn, en dat verhoogt stress. Zelfs wanneer het niet expliciet verwacht wordt, heeft men soms het gevoel dat het erbij hoort. We houden het met elkaar in stand. Mensen moeten leren de grens tussen werk en privé beter te bewaken.”

Mark van den Berg, organisatiedeskundige: ,,We leggen het onszelf op. Mensen willen continu op de hoogte zijn en niets hoeven missen. Het is ook niet altijd de werkgever die bereikbaarheid verwacht, maar soms verwachten de collega’s het onderling. Wanneer jij ‘s avonds niet op een berichtje reageert, heeft iedereen daar gelijk een mening over. Zo houden we de cirkel zelf in stand.”

De druk continu bereikbaar te zijn is er ook nog tijdens vakanties. Van den Berg: ,,Mensen hebben in de regel drie of vier dagen nodig om in de vakantiesfeer te komen. Wanneer je je e-mail blijft checken, kom je nooit los. Je hoofd blijft altijd deels bij je werk.”

,,Ik vrees voor de toekomst, het wordt misschien alleen maar erger. Mensen die nu de arbeidsmarkt op komen, zijn opgegroeid met een mobiele telefoon. Die cultuur van bereikbaarheid kan zelfs nog steviger worden wanneer de nieuwe generatie aan het werk is”, aldus Van den Berg.

Veel mensen denken onterecht dat er van ze wordt verwacht altijd bereikbaar te zijn. Van den Berg: ,,We voeren zelf de druk op en zijn niet in staat nee te zeggen. We willen overal een vinger in de pap hebben. Het is belangrijk dat mensen inzien dat ze dit grotendeels zelf veroorzaken. Zelf denken ze blijkbaar dat die verwachting er is, dus een werkgever moet echt naar ze uitspreken dat hij dit niet van hen verwacht.”

Julia hoeft dus niet buiten kantoortijden bereikbaar te zijn. Als ze het niet fijn vindt dat ze vaak buiten werktijd gebeld wordt, is de eerste stap netjes het gesprek aangaan. De Vries: ,,Maak bespreekbaar wat het met je doet. Spreek bijvoorbeeld af om niet je werkmail te checken op je vrije dag, ook al is het moeilijk.”