Overvolle spitstreinen: zo maak je er wat van als treinforens

Als sardientjes in een overvolle spitscoupé: leuk is anders. Het wordt bovendien alleen maar voller. Gelukkig zijn er trucjes om het woon-werkverkeer wat dragelijker te maken. Zo maak je er wat van als treinforens.

De hyperspits? Nee, die is niet leuk, zegt NS-woordvoerder Erik Kroese. Je kan tussen 7.30 en 8.30 uur namelijk nauwelijks zitten en dat maakt reizigers ongelukkiger dan een vertraging. “Zolang reizigers een zitplaats hebben, is de tevredenheidsscore hoog. Ze kunnen hun krantje lezen, uit het raam staren, koffie drinken. Dan vinden ze het niet erg dat ze even moeten wachten. Maar niet zitten: dan daalt de tevredenheidsscore gelijk.”

Dat het vol is ‘s ochtends klopt, en dat het alleen maar voller lijkt te worden ook: het aantal reizigerskilometers is alleen al in de eerste helft van 2019 met 4,6 procent gestegen, en de NS vreest dat er op termijn onvoldoende ruimte op het spoor beschikbaar is om de groei te kunnen opvangen.

In de zogenaamde hyperspits, tussen 7.30 en 8.30 uur, is het in de trein veel drukker dan op de weg, aldus Kroese. Het voordeel van het zitten in zo’n overvolle coupé, is dat je uiteindelijk wèl je bestemming bereikt, zegt de woordvoerder. “In een file sluit je achteraan of je gaat later weg om ‘m te omzeilen. In de trein moet je misschien staan, maar je komt wel op tijd.”

Kuddedieren op een kluitje

De enige écht slimme lifehack, zegt Freek Bos, directeur van reizigersorganisatie Rover, is een trein later of eerder nemen en die hyperspits vermijden. “We zijn kuddedieren en willen allemaal op een kluitje op hetzelfde moment in die trein zitten. Een uurtje later vertrekken scheelt enorm. Daar ligt een rol voor werkgevers.”

Een proef aan de universiteit in Nijmegen bewees eerder dit jaar dat zo’n ingreep effectief is, vertellen beide woordvoerders. Het verschuiven van het eerste college-uur met vijftien minuten leidde tot een afname van de piekdrukte in de trein met maar liefst 20 procent. De stoplichten voor fietsers stonden vaker op groen en de bussen waren minder vol.

Kroese: “Bij de NS plannen we nooit vergaderingen voor 9.30 uur, zodat werknemers ‘s ochtends flexibeler kunnen reizen. Dit is de meest zinvolle oplossing: werkgevers die hun personeel niet dwingen in de spitstreinen te stappen. Gaan we ons belastinggeld uitgeven aan nog meer spoor, of aan het beter verspreiden van reizigers? De sporen hebben we al.”

Want het openbaar vervoer blijven gebruiken is belangrijk, zegt Bos: een trein stoot geen stikstof of CO2 uit, mensen blijven erdoor in beweging, wie geen rijbewijs heeft of geen auto kan rijden blijft toch mobiel en de trein is geschikt voor mensen met een smalle beurs. Voor de honderdduizenden woningen die nu worden gebouwd is het spoor onontbeerlijk om verbonden te blijven met de grote steden.

‘Let op de borden die voor machinisten zijn bedoeld’

De hyperspits vermijden dus. Maar er zijn nog meer trucs die de reis van huis naar kantoor kunnen vergemakkelijken, zeggen beide woordvoerders.

• Langs het perron staan blauwe, ruitvormige borden met een cijfer. Dat is informatie voor de machinist, aldus Kroese. “Maar de passagier kan ze ook gebruiken. Kijk op je app hoeveel rijtuigen de trein heeft die eraan komt. Dat aantal correspondeert met het cijfer op de blauwe borden, zodat de machinist weet waar hij moet stoppen. Als een trein twaalf rijtuigen heeft, ga je bij bord 12 staan. Daar is het het rustigst. Zorg sowieso dat je niet bij de liften of roltrappen blijft staan.”

• Staan er koffers op de zitplaatsen? Wijs je medereizigers op de opbergruimte op de plekken waar de rugleuningen van vierzitscoupés elkaar raken. Die plek is geschikt voor koffers en vooral toeristen weten dat niet.

• Heb je een NS Flex-abonnement? Als je geen zin hebt om te staan, kun je je reis ter plekke via de app aanpassen naar een eersteklasritje.

• De busverbindingen zijn op veel plekken enorm verbeterd, zegt Bos van reizigersvereniging Rover. “De dubbeldekbussen bij Haarlem zijn een daverend succes. Daar zou de groei moeten zitten, niet bij NS. Bussen zijn steeds vaker emissievrij, hebben stopcontacten en ook wifi. In plaats van eerst naar Utrecht Centraal fietsen en daar aansluiten in de spits, kun je ook de bus nemen die naar Amsterdam Zuid rijdt.”

• Uit onderzoek van de NS blijkt dat in 30 procent van de treinen reizigers staat, terwijl er nog zitplaatsen zijn. Door op de zitplaatszoeker in de NS-app te kijken, kun je zien waar je tóch kunt zitten. Die zoeker werkt nog niet optimaal en wordt op dit moment verbeterd. De NS wil wifitracking inzetten en via het luchtverversingssysteem CO2-metingen uitvoeren om passagiers in de trein te lokaliseren en dus beter te kunnen verspreiden. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) kijkt momenteel of dat wel mag in verband met de privacywetgeving.

Bron: Nu.nl

Gebied(en):

• Stress
• Ambitie

Bron: Het Tsuru Team