'Spijbelen van je werk kan ook goed zijn'

Als iemand veel spijbelt, ligt dat vaak niet aan het werk alleen. ,,Je hebt andere dingen aan je hoofd dan werk of de balans tussen werk-privé is niet goed. Als je niet genoeg aan privézaken toekomt, beïnvloedt dat de motivatie om naar het werk te gaan.”

Spijbelen komt ook voort uit een gebrek aan energie. ,,Krijg je juist energie van je baan of moet je er zelf voortdurend energie instoppen? Heb je iedere dag het gevoel dat je werk je leegzuigt, dan heb je eerder behoefte een baaldag te nemen.”

Van de Nederlandse ondervraagden zei 15 procent geneigd zijn zich (onterecht) ziek te melden. In het Verenigd Koninkrijk is dat bijvoorbeeld 27 procent. Nederlanders spijbelen niet minder omdat ze graag het braafste jongetje of meisje van de klas zijn. Ze verzaken minder omdat ze gelukkiger zijn, aldus Brand. ,,We hebben het naar ons zin op werk. We voelen verbinding met wat we doen en hebben een goede relatie met collega’s.” 

Wat maakt werknemers in andere landen dan ongelukkiger? ,,Dat komt niet direct naar voren in het onderzoek, maar vanuit mijn eigen ervaring zou ik zeggen dat het komt door een verschil in werkcultuur. In Nederland is die vrij open en transparant. Werk en privé lopen makkelijker door elkaar en werknemers durven hun baas feedback te geven. Sterker nog, de baas vraagt werknemers naar hun mening.” 

In andere landen is dat niet vanzelfsprekend. ,,Daar doe je gewoon wat de baas zegt. Maar daardoor voel je je ook minder betrokken bij het werk en ben je minder gemotiveerd. Je voelt je slechts een uitvoerder van de opdracht, geen onderdeel van het team.” 

Als er veel gespijbeld wordt, moet dat voor de werkgever een rode vlag zijn. ,,Je ziet een verband tussen hoeveel er gespijbeld wordt en hoe open werknemers open staan voor een andere baan of hoeveel ze erover nadenken om ontslag te nemen.”

Werkgevers doen er volgens Brand verstandig aan loyaliteit onder werknemers te stimuleren. ,,Bedrijven in heel veel sectoren hebben moeite met het aantrekken van geschikt personeel. Je wil dan geen goede krachten kwijtraken. Hoe meer iemand zich thuis voelt op het werk, hoe loyaler ze zijn. Dat kleine beetje meer geld bij de buurman beweegt ze dan niet meer om op te stappen.”

De sleutel is een individuele aanpak. ,,Je ziet vaak dat bedrijven algemene maatregelen nemen om werkgeluk te bevorderen. Een soort one-size-fits-all. Maar dat zit nooit lekker. Ieder mens heeft andere behoeftes om tevreden te zijn op het werk. Je moet als werkgever dus in gesprek blijven met ieder individu, eigenlijk een no-brainer.”