Weten wat je leidinggevende verdient, laat je harder werken

Ook werd werknemers aan het begin van het experiment gevraagd wat ze dachten dat hun collega’s en manager verdienden. Om er zeker van te zijn dat ze goed over het antwoord nadachten, werd degene die de beste schatting maakte, beloond met een geldprijs. Wat bleek? Minder dan een derde van de werknemers kwam met een antwoord binnen een bereik van 5 procent van de werkelijke salarissen.

Kennis van de salarissen van anderen bleek de prestaties van werknemers te beïnvloeden. Werknemers deden beter hun best nadat ze erachter kwamen hoeveel hun manager verdiende. Voor elke procent die het salaris hoger bleek dan zij dachten, gingen ze 0,15 procent meer uren werken.

Maar hoe groter het verschil in rangorde tussen ondergeschikte en manager, hoe minder de extra ijver. De onderzoekers denken dat de salarissen van degenen die nog een of twee treden boven hen stonden binnen hun bereik lijken. Door harder te werken, zouden zij ook op kunnen klimmen en meer kunnen verdienen. 

Werknemers reageerden minder sterk naarmate de manager hoger op de ladder stond. Die functie en dat loon zou toch onbereikbaar zijn, zo denken de onderzoekers. In dat licht denken ze dat transparantie over het salaris van bijvoorbeeld de CEO weinig effect zal hebben op de motivatie van werknemers.

Kennis van de salarissen van gelijke collega’s beïnvloeden de werkijver juist op negatieve wijze. Voor elke procent die een collega meer bleek te verdienen dan wat ze verwachtten, gingen werknemers 0,94 procent minder uren werken. De wetenschap dat een collega meer verdiende dan verwacht, bleek werknemers bovendien aan te sporen om dan maar op te stappen. Per iedere procent die het salaris van een collega hoger bleek, groeide de kans dat werknemers het bedrijf verlieten met 0,225 procent.

De onderzoekers vinden in het experiment een mogelijke verklaring voor de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Uit hun gegevens blijkt dat vrouwelijke werknemers beter tegen verschil kunnen dan mannelijke collega’s zolang die een andere functie bekleden. Dat zou kunnen verklaren waarom de loonkloof tussen man en vrouw ook groter is verticaal gezien (de onderkant van de organisatie vergeleken met de top) dan horizontaal gezien (tussen gelijke collega’s onderling).

De onderzoekers raden werkgevers aan goed na te denken over hoe en wanneer ze salarisverhogingen uitdelen. Gezien de resultaten zou het effectiever kunnen zijn om alleen een hoger salaris te geven als iemand ook in functie omhoog gaat, en werknemers met dezelfde functie niet ongelijk belonen. ,,Een verschil in functietitel of verantwoordelijkheden is genoeg voor mensen om heel anders te denken over een verschil in salaris.’’