Positieve en negatieve stress
De term stress wordt vaak gebruikt, maar wat houdt het precies in? Hoewel stress vaak wordt gezien als negatief, is gezonde spanning juist iets dat je op korte termijn positief kunt inzetten. Soms heb je zelfs een bepaalde mate van stress nodig om goed te functioneren: denk aan een belangrijke presentatie. Een gevolg van gezonde spanning is namelijk een betere focus. Dit wordt anders wanneer het omslaat in chronische spanning.
Positieve stress
Een lichte stijging van het stresshormoon cortisol zorgt ervoor dat je jezelf beter kunt geven. Je krijgt daardoor namelijk een hogere hartslag en verhoogde suikeropname. Een beetje spanning is een soort acute stressreactie: het brengt je lichaam meteen in een staat van actie, waardoor je positieve energie ervaart. Je hebt meer discipline en adrenaline, waardoor je concentratie en drijfveer hoger is. Dit zorgt er ook voor dat je in een korte tijd veel kunt presteren. Wanneer de spanning wegebt, verdwijnen deze symptomen meestal weer. Gezonde spanning is vaak te omschrijven als een soort flow. De truc is om deze ‘stress’ alleen op korte termijn te ervaren.
‘It’s all about finding the calm in the chaos’
Negatieve stress
Bij een aanhoudende stressvolle situatie probeert het lichaam zich aan te passen. Het gevolg is dat het cortisolgehalte nog verder stijgt. Langdurige stress is dus wel iets om je zorgen over te maken: dit gebeurt wanneer de spanning je overspoelt, met alle negatieve gevolgen van dien. Stress herken je meestal aan slaapproblemen en een te hoge bloeddruk. Daarnaast kun je last hebben van hoofdpijn, concentratieproblemen, hartritmestoornissen, maag- en darmklachten en irritaties. Deze bijwerkingen hebben allemaal een negatieve invloed op elkaar, waardoor een vicieuze cirkel niet ver weg is. Je lichaam belandt namelijk in de uitputtingsfase op het moment dat het zich niet meer kan aanpassen aan de stressvolle situatie. Daardoor is de kans groot op een burn-out of depressie.
De acute stressreactie is niet zorgwekkend en tot op zekere hoogte ook goed. Zodra de gezonde spanning omslaat in angst is er een reden om hard aan de bel te trekken. Je creëert vooral positieve energie door veel activiteiten te doen die je energie geven. Moeten straalt een verplichting uit, terwijl willen een eigen keuze is. Met sporten, mediteren, ontspullen en sociale activiteiten inplannen kun je al een heel eind stress verminderen. Probeer vooral te beseffen wat nu écht belangrijk is in je leven.